W stosunku do obcokrajowców, podobnie jak w przypadku obywateli polskich, można stosować różne formy zatrudnienia. Są nimi umowa o pracę, umowa zlecenie, jak również umowa o dzieło. Dwie ostatnie funkcjonują jako umowy cywilnoprawne. Cieszą się szczególnym zainteresowaniem pracodawców z uwagi na korzyści, jakie wynikają z ich zawarcia – zarówno z obcokrajowcem, jak i obywatelem Polski. W związku z tym, warto dowiedzieć się, w jaki sposób zatrudnić cudzoziemca na podstawie umowy zlecenie zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zatrudnienie cudzoziemca na podstawie umowy zlecenia – na jakich zasadach?
Osoba prowadząca w Polsce działalność gospodarczą, która planuje zatrudnić obcokrajowca, powinna brać pod uwagę, że proces ten wymaga spełnienia wielu formalności. Dotyczy to każdej z podstaw zatrudnienia: zarówno umowy o pracę, jak i umów cywilnoprawnych.
Wielu polskich pracodawców zastanawia się, w jaki sposób zatrudnić cudzoziemca na podstawie umowy zlecenia. Jest to umowa cywilnoprawna zaliczana do “umów nazwanych”. Oznacza to, że funkcjonują odrębne przepisy regulujące kwestie dotyczące zawarcia i wykonywania tej umowy. Zostały one zawarte w Kodeksie cywilnym.
W kontekście zatrudnienia cudzoziemców warto wziąć pod uwagę przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Na bazie tej ustawy wspólnym terminem „zatrudnienie” określa się stosunek, który wynika zarówno z umowy o pracę, jak i np. umowy zlecenia. Zgodnie z artykułem 734 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej w umowie czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Certyfikat rezydencji a nierezydent – zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia
Postanowienia, które powinny zostać zawarte w umowie zlecenie, są takie same dla wszystkich zleceniobiorców, bez względu na to czy są oni obywatelami Polski, czy cudzoziemcami. Dotyczy to zarówno kwestii podatkowych, jak i ubezpieczeniowych. Zawarcie umowy zlecenia z cudzoziemcem generuje powstanie obowiązku odprowadzania składek ubezpieczeniowych, jeśli zleceniodawca nie posiada statusu studenta i nie ukończył 26. roku życia.
Dodatkowo po ukończeniu przez zleceniodawcę 26. roku życia w większości sytuacji powstaje obowiązek odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych – PIT. Obowiązek ten istnieje wówczas, gdy cudzoziemiec posiada certyfikat rezydencji. W przypadku, gdy obcokrajowiec dysponuje takim dokumentem lub wypełni i podpisze oświadczenie do celów podatkowych, zastosowanie mają przepisy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli Polska zawarła właściwą umowę z państwem, którego rezydentem podatkowym jest dany cudzoziemiec.
Warto wiedzieć, że rezydenci to osoby posiadające w Polsce centrum interesów osobistych, jak również gospodarczych, i/lub które przebywają w naszym kraju więcej niż 183 dni w roku podatkowym. W związku z tym, podlegają one nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Z kolei nierezydenci nie podlegają obowiązkowi podatkowemu w całości, a jedynie od przychodów osiąganych na terenie Polski.
Zatrudnienie cudzoziemca na podstawie umowy zlecenia bez potrzeby posiadania zezwolenia – w jakich przypadkach?
Zatrudnienie cudzoziemca na umowie zlecenia jest możliwe bez uzyskania zezwolenia na pracę w przypadkach, gdy obcokrajowiec:
- posiada status uchodźcy nadany mu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej,
- uzyskał zgodę na pobyt z uwagi na względy humanitarne,
- uzyskał zgodę na pobyt tolerowany w RP.
- uzyskał ochronę uzupełniającą w Rzeczpospolitej Polskiej,
- dysponuje zezwoleniem na pobyt stały w RP,
- posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w RP,
- jest obywatelem państwa członkowskiego należącego do Unii Europejskiej,
- jest obywatelem państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które nie należy do państw członkowskich Unii Europejskiej.
Poza wskazanymi przypadkami, w większości przypadków pracodawca powinien uzyskać dla cudzoziemca zezwolenie na pracę na podstawie umowy zlecenia. W przypadku gdy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na rynku lokalnym, możliwe jest zatrudnianie cudzoziemców na umowie zlecenie.
Zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy zlecenia, wydaje się standardowo na okres 1 roku.
Możliwe jest legalne zatrudnienie cudzoziemca na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w tym umowy-zlecenia. Pracodawca może zawrzeć taką umowę z cudzoziemcem, uzyskując odpowiednie zezwolenie lub też zatrudniając osobę będącą zwolnioną z obowiązku posiadania tego dokumentu.